Kwintesencja trip-hopu
Bristol – tak zwana stolica trip-hopu. Stąd wyszło Portishead, tu pierwsze kroki stawiał Tricky i tutaj właśnie wychowywali się i dorastali członkowie grupy Massive Attack.
Robert del Naja (Delge) to włosko-angielski gaduła o uroczym spojrzeniu, ostrych rysach i urzekającym śmiechu. Grant Marshall (Daddy G) – wysoki, czarnoskóry, ciepły, przyjazny i elegancki, a Andrew Vowles (Mushroom) – zachowaniem przypomina chłopca z przedmieść Nowego Yorku. Cała trójka krążyła gdzieś po orbicie bristolskiej wielonarodowościwej sceny anglicyzujacego hip-hopu, ale to Marshall postawił pierwszy krok zakładając w 1983 zespół Wild Bunch (nazwa pochodzi od westernu Sama Peckinpaha), razem z Nellee Hooperem, a później także Milesem Johnsonem i Claudem Williamsem. Ostatnim członkiem był młody twórca graffiti, ponoć o ciętym języku ale za to – sympatycznym uśmiechu, przedstawił się, jako Delge. Jego współlokatorem, zupełnie przypadkiem, okazał się niejaki Tricky, który przez pewien czas również maczał palce w tym projekcie. Owocem 5 lat pracy był wydany w 1988 roku singiel Any Love, w 1990 – Daydreaming, a następnie pełny album już pod nazwą zespołu Massive Attack – Blue Lines (1991, Virgin Records). To z tego krążka pochodzą takie utwory, jak Unfinished Sympathy (z Shara Nelson) czy właśnie Daydreaming. Album nazywany jednym z bardziej wpływowych brytyjskich wydawnictw lat 90’, a przede wszystkim jest określany dumnym mianem bristol sound oraz pierwszego albumu trip-hopowego
W 1994 roku ukazuje się najlepsza muzyka na włóczenie się po mieście o 4 nad ranem (magazyn Rolling Stone) – album Protection (Virgin Records). Tej muzyki nie da się jednoznacznie zaszufladkować, ale możemy bez problemu wysłyszeć wpływy r&b (Sly), hip hopu i rapu (Karmacoma, Eurochild) czy nawet reggae (Spying Glass). Klasyczna wręcz elektronika instrumentalna to wykorzystanie smyczków obok żywego brzmienia tych instrumentów (Weather Storm, Heat Miser, aranżacją zajął się Craig Armstrong). Na krążku możemy usłyszeć glosy: Tracey Thorn, Nicolette a nawet Tricky’ego (były to ostatnie 3 grosze jakie dorzucił do tej kolaboracji), obok – stałego już potem współpracownika – Horace Andy’ego. Album został także zremiksowany przez DJ Mad Professor i wydany w 1995 roku pod tytułem No Protection. Zupełnym zaskoczeniem było wyróżnienie grupy przez British Record Industry Trust (BRIT) nagrodą za najlepszy popis taneczny ( best dance act) – Było to o tyle zabawne, że wtedy żaden z nas nie wiedział jak tańczyć.
Trzeci pełny album (Mezzanine) ukazał się po kolejnych dwóch latach – rok 98 przynosi materiał ciemny, drżący głębokimi basami i mrocznymi dźwiękami gitar, jednoczący żywą perkusję z rytmem wygenerowanym elektronicznie. To po wydaniu tego krążka od grupy odłączył się Vowles, to dzięki temu materiałowi zespół zaczął wykorzystywać obok miksów i turntabilizmów coraz więcej instrumentów podczas wykonań na żywo. Wśród goszczących wokalistów pojawi się znany nam już Horace Andy (ale także Elizabeth Fraser – z Cocteau Twins, Sara Jay), na scenie zobaczymy także gitarzystę, basistę, perkusistę i klawiszowca, muzykę wspiera obraz (wizualizacje). Była to pierwsza płyta wydana jako jednolity kolorystycznie krążek (bez żadnych nadruków). Końcówka lat 90’ może być nazwana słodko-gorzką: zespół zmienia skład osobowy, styl i brzmienie, ale ukazuje się przy tym kompilacja Singles 90/98 (a na niej chociażby Superpredators z samplami z utworu Siouxsie & the Banshees – Metal Postcard). Tuż przed rokiem milenijnym na ekrany kin wchodzi jedna z bardziej przełomowych produkcji światowej kinematografii – Matrix. Tutaj w soundtracku usłyszymy Dissolved Girl, a raczej to główny bohater – Neo – słyszy ten właśnie utwór w swoich słuchawkach.
W 2003 roku fani bristolskich protoplastów mogli się poczuć nieznacznie zdezorientowani – album 100th Window to dziecko jedynie Roberta del Naja (producentem był Davidge), nad tekstami współpracowała tu także Sinead O’Connor, której wokal usłyszymy w utworach What your soul sings, A prayer for England i Special cases.
Skład w 2004 roku to Del Naja, Davidge i programista Alex Swift. Nagrany przez nich instrumentalny materiał to soundtrack do filmu Danny the Dog (produkcja Luc’a Besson’a). Pomimo, że tytuł filmu został zmieniony na Unleashed, krążek wydano pod pierwotnym tytułem jeszcze przed ukazaniem się produkcji kinowej. Rok później grupa nagrywa kolejny soundtrack, tym razem do Bullet Boy. Zespół został także zaproszony do pracy nad muzyką do V for Vendetta (razem z Craigiem Armstrongiem), projekt jednak nie został ukończony. Problemy z ostatnią współpracą nie przekreśliły popularności grupy – piosenka Teardrop (z albumu Mezzanine) stała się tematem przewodnim popularnego serialu House, M.D.
Rok 2006 przynosi kompilację „największych przebojów”. Collected to dwupłytowy album zawierający tak utwory z ich studyjnych dokonań, trudno dostępne single jak i dwa nowe – Live with Me oraz False Flags. Wydawnictwo oprócz płyty CD zawiera także DVD z godzinnym materiałem utworów rarytasowych, rzadkich, niewydanych łącznie z nagraniem zarejestrowanym z Elizabeth Fraser w czasach albumu Mezzanine oraz wszystkie stworzone do tej pory klipy zespołu, także ten do Live With Me (reżyseria: Jonathan Glazer) – czyli nowego singla, nagranego przez Massive Attack i Terry’ego Calliera. Do tego wszystkiego materiał z koncertu we Francji, ze 100th Window Tour. Warto także wiedzieć, że Incantations to alternatywna, uproszczona wersja Everywhen, Silent Spring jest niedokończony, a nagrywany był z Elizabeth Fraser, natomiast o jeżeli chodzi sampel Manfred Mann, wykorzystywany w Black Melt (alternatywnej wersji utworu Black Milk), to muzycy zostali posądzeni o jego kradzież.
Tego lata Massive Attack podróżowało także po północnej Ameryce oraz Europie pokazując się na takich festiwalach jak na przykład Austin City Limits Music Festival.
Powrót Massive Attack do studio, w celu stworzenia piątego krążka: Weather Underground nie oznacza bynajmniej, że teraz prace odbywają się w grupie. Del Naja zamknął się w studio w producentem Davidge’em, zaś Marshall tworzy na własną rękę w innej części Bristolu, możliwe że duet połączy siły, kiedy projekt będzie zbliżał się do ostatecznego kształtu. W warstwie wokalnej nie zawiedzie wierny Horace Andy, ale usłyszymy również: Dot Allison (szkocką piosenkarkę), Mike’a Patton (byłego wokalistę Faith No More) i Mos Def (amerykańskiego rapera a także aktora). Premiera najnowszego krążka jest wciąż przesuwana, planowana na luty 2007 – w grudniu 2006 znowu została przesunięta na… czas bliżej nieokreślony. Co bardziej sceptyczni fani powątpiewają w jego wydanie w ogóle. W lutym 2007 natomiast Massive pojawili się w studio Abbey Road, z którego to wystąpienia BBC na początku marca wypuściło video z 3 utworów oraz krótki wywiad. W dniach 6-8 lutego 2007 zorganizowali i osobiście wystąpili na charytatywnym koncercie w Birmingham Academy, w Londynie dla fundacji Hoping, dla dzieci palestyńskich uchodźców (akcja ta przyniosła dochód 100 tysięcy funtów na rzecz fundacji i był to największy jak dotąd koncert na świecie na ten cel).
Jadwiga Marchwica
http://en.wikipedia.org/wiki/Massive_attack
http://www.discogs.com/artist/Massive+Attack
http://www.alwaysontherun.net/massive.htm
dyskografia:
Blue Lines (1991)
Protection (1994)
No Protection: Massive Attack Vs. Mad Professor (1995)
Mezzanine (1998)
100th Window (2003)
Danny The Dog (OST) (2004)
oficjalna strona zespołu: www.massiveattack.co.uk